In deze rubriek lees je de inspirerende verhalen van bewoners uit gemeente De Bilt die belangeloos een stapje extra zetten voor hun omgeving.

Geldzorgen aan de keukentafel

Het kan iedereen overkomen: geldstress. De rekeningen stapelen zich op en de bankrekening is leeg. Financiële zorgen hebben grote impact op iemands leven. Carel van der Wal (63) helpt mensen met hun thuisadministratie en voorkomt vaak dat iemand in de schulden raakt. “Aan de keukentafel kan ik echt iets betekenen voor mensen.”

Humanitas

Al meer dan tien jaar is Carel actief bij Humanitas als ondersteuner bij thuisadministratie. Daarnaast heeft hij een adviesbureau, maar inmiddels steekt hij zijn meeste tijd in het vrijwilligerswerk. “Er zijn verschillende redenen waarom mensen hulp nodig hebben. Je hoeft geen schulden te hebben om ondersteuning te krijgen. Het kan ook zijn dat een dat een partner wegvalt die de financiën altijd beheerde en de achterblijver zich geen raad weet. Humanitas heeft contact met de Regionale Sociale Dienst (RSD), de huisartsen, Voedselbank De Bilt, sportverenigingen en bibliotheken. Via dit netwerk komen veel aanmeldingen binnen. “

Op zoek naar oplossingen

Met zijn laptop en mobiel, met mobiele hotspot gaat Carel bij deze mensen thuis op bezoek. Internet is namelijk wel eens afgesloten bij mensen die achter lopen met het betalen van hun rekeningen. Aan tafel neemt hij de administratie met ze door, op zoek naar oplossingen. Soms is een oplossing relatief eenvoudig. “Ik bezocht een mevrouw die was aangemeld bij de RSD”, vertelt Carel. “Ze woonde in een kleine tussenwoning. In haar administratie ontdekte ik een factuur van de energiemaatschappij  met een termijnbedrag van 570 euro per maand. Dan gaan de vlaggen bij mij op rood. Haar budgetbeheerder betaalde iedere maand deze rekening. We zijn in de meterkast gaan kijken, ze had nog geen slimme meter, en het bleek dat ze al meerdere jaren een door de energieleverancier veel te hoog ingeschat maandbedrag heeft betaald. Uiteindelijk kreeg ze ruim 5000 euro terug en hoefde ze helemaal niet de schuldsanering in. Geldzorgen geven veel stress waardoor mensen problemen niet meer overzien. De professionals die deze mensen begeleiden hebben vaak geen tijd voor een bezoek aan huis of een blik in de meterkast.”

Digitale zelfredzaamheid

Een ander veel voorkomend probleem is het gebrek aan digitale middelen en kennis. “De overheid gaat uit van zelfredzaamheid van de burger”, vervolgt Carel. “Dit blijkt in de praktijk niet voor iedereen haalbaar. Instanties zoals UWV, Belastingdienst en RSD zitten grotendeels achter een digitaal portaal. Hulp vragen aan een medewerker lukt vaak niet meer. De mensen bij wie ik thuis kom hebben in veel gevallen geen computer. Iedereen heeft een mobiele telefoon, maar probeer daar je belastingaangifte maar eens op te doen, onmogelijk. Om een uitkering of toeslagen aan te vragen, moet je bestanden uploaden. Doe je dat niet binnen een week dan vervalt de aanvraag link. Voor de vrijstelling van gemeentebelastingen moet je ook meerdere bijlages uploaden binnen 20 minuten, uiterst frustrerend. Ik kom bij mensen bij wie ik ongeopende post uit de kliko moet halen omdat ze die niet meer open durven te maken. Die zijn dus meestal niet in staat om in zo’n systeem hun weg te vinden.”

Beleid en bestuur

Achter de schermen bemoeit Carel zich ook regelmatig met beleid en bestuur rondom de sociale thema’s. “Ik merkte dat ik voor individuele mensen wel een verschil kon maken, maar stuitte vaak op tekortkomingen in het systeem of de uitvoering”, legt hij uit. “Dat gaf me de kriebel om beleidsmatig mee te gaan denken en lid te worden van de Adviesraad Sociaal Domein (ASD). Ik ben daar actief binnen de thema’s Wonen, Zorg en Welzijn (Wet WMO) en vooral Werk en Inkomen.  De raad adviseert – gevraagd en ongevraagd – het college van Burgemeesters en Wethouders. Ongevraagd advies komt steeds vaker voor. De ASD heeft bijvoorbeeld vorig jaar een advies geschreven over armoede, energie en duurzaamheid. Ook ben ik lid van de Regionale Clienten Raad van de RSD in Zeist. Deze raad voert ook voor gemeente De Bilt de Participatiewet (bijstand) en de schuldhulpverlening uit. Hoewel we leven in een ‘aangeharkt land’ met veel regelingen en voorzieningen, zien we dat niet iedereen deze weten te vinden. Vanuit de cliëntenraad proberen we, samen met de RSD, de uitvoering te verbeteren en te zorgen dat mensen optimaal gebruik maken van de mogelijkheden en regelingen die er zijn.  Zo proberen we de dat de ambitie ‘Iedereen doet mee’ uit het college akkoord van gemeente De Bilt werkelijkheid wordt. Daar zijn we helaas nog niet,  daarvoor moeten we  werken aan vertrouwen, zodat iedereen zich gehoord en gesteund voelt.”                              

“Ik besef goed dat mijn wieg op de goede plek stond in een land en samenleving waar ik kansen  kreeg, zoals een opleiding volgen”, besluit Carel zijn verhaal. “Ik wil mijn kennis en ervaring graag delen. Uiteindelijk gaat het leven om betekenisvolle relaties met anderen. Ik zou het misschien ook best goed doen als tandenborstel verkoper, maar daar wordt ik niet warm van.”

U kunt zich aanmelden voor hulp via Humanitas, stuur een email via deze link  of bellen naar 06- 35122389. 

Het ongevraagde advies van ASD

Als gemeente ben je geen huiseigenaar als het gaat om sociale huisvesting, maar je hebt wel een regie rol in de verduurzaming er van. ‘In 2050 van het gas af’ is een grote ambitie. Om die deadline te halen is er maar één optie: snel en grootschalig alle huurhuizen voorzien van zonnepanelen. Maar áls huurders het al kunnen betalen om zonnepanelen op hun dak te installeren, mag het niet omdat ze geen huiseigenaar zijn. Het huidige beleid is gericht op grondige aanpak; isoleren, puien vervangen en dubbel glas plaatsen. Een goede zaak, maar het kost veel tijd om de doelen te halen binnen de gestelde termijn. Binnen een week kun je een heel huizenblok voorzien van zonnepanelen. Dat levert onmiddellijk zowel een lagere energie rekening op als een reductie van CO-2 uitstoot. Zo gaan armoedebeleid en verduurzaming hand in hand.

Door het afschaffen van de verhuurdersheffing in 2023 komt er bij woningcorporaties jaarlijks 1,7 miljard investeringsgeld vrij. Met dit geld moet onder andere de verduurzaming van 675.000 huurwoningen worden gerealiseerd. ASD heeft een advies met een financieringsplan geschreven aan het college. Er zijn genoeg partijen die dit soort verduurzamingsslagen willen financieren. Het sommetje is snel gemaakt; verhoog de huur met 22,50 euro (voor 10 panelen) en huurders verdienen per jaar gemiddeld  600 euro terug op hun energierekening.